Kalwaria Pacławska
W 1665 roku Andrzej Maksymilian Fredro założył osadę Kalwaria Pacławska, w której postanowił wybudować klasztor, do którego sprowadził franciszkanów. Fundacja kalwarii przez Fredrę miała przede wszystkim podłoże religijne, gdyż celem jej było upowszechnianie kultu Męki Pańskiej. Topografia Kalwarii Pacławskiej ma duże podobieństwo do krajobrazu Jerozolimy. Od strony wschodniej rozciąga się pasmo gór o nazwie Ubocz. Na północy występuje pasmo gór zwane Górą Oliwną i Kopystańką. Od strony zachodniej położone są wyższe partie gór, zaś na południu widoczne są Karpaty. Kalwaryjski klasztor ulokowany jest na szczycie góry o wysokości 465 m n.p.m.
Dwa duże wzniesienia przecięte są doliną, która ma obrazować Dolinę Jozafata. Płynie w niej rzeka Wiar, będąca odwzorowaniem biblijnej rzeki Cedron. Na powierzchniach tych gór, gdzie jedna ma przedstawiać Golgotę, a druga Górę Oliwną, postawione zostały kaplice. Długość drogi krzyżowej w Kalwarii wynosi około 1662 m.
Dzisiejszy kościół pochodzi z fundacji Szczepana Józefa Dwernickiego, budowany w latach 1770-1775. Dwernicki osiadłszy w Kalwarii Pacławskiej przed 1770 rokiem zaangażował się w budowę nowego kościoła i około 20 kaplic, ofiarowując znaczne sumy pieniężne. Do dziś uważa się go za największego darczyńcę klasztoru. Za zasługi przy budowie i odbudowie uznaje się Dwernickiego za drugiego fundatora Kalwarii Pacławskiej. Został pochowany w jej podziemiach.
Odbudowany kościół został uroczyście konsekrowany przez biskupa obrządku ormiańskiego z Kamieńca Podolskiego, Jakuba Waleriana Tumanowicza, dnia 29 września 1776 r. Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w swojej zasadniczej sylwetce nie ulegał zmianom od czasów ufundowania przez Dwernickiego. Pewne modernizacje przeprowadzone były w XIX i XX wieku, których przyczyną były m.in. pożary w latach 1855 i 1862. Zniszczeniu uległ klasztor, obiekty gospodarcze i zewnętrzne elementy architektoniczne kościoła. W trakcie tych dwóch tragicznych klęsk żywiołowych uszkodzeniu nie uległo wnętrze. Zjawiskom tym przypisano cudowną opiekę Matki Bożej.
więcej informacji: https://kalwaria.franciszkanie.pl/